De ARBOwet

Arbo en werkgever

De Arbowet verplicht werkgevers een arbeidsomstandighedenbeleid te voeren. Daarbij gelden de volgende uitgangspunten: · Zorg op maat: maatregelen moeten zijn afgestemd op de aanwezige risico’s voor de veiligheid, de gezondheid en het welzijn van de medewerkers; · Samenwerking: werkgever en medewerkers moeten samen werken aan het verbeteren van arbeidsomstandigheden; · Systematische aanpak: er dient sprake te zijn van een gestructureerde aanpak waarin het voorkómen van problemen een belangrijke plaats krijgt. De basis voor de systematische aanpak (arbozorgsysteem) is het in kaart brengen van de belangrijkste risico’s. Naar aanleiding van deze RI&E kunnen dan de noodzakelijke maatregelen op korte dan wel langere termijn gepland en uitgevoerd

Arbo en de werknemer

Bij het scheppen van optimale arbeidsomstandigheden is de betrokkenheid van de medewerkers uiteraard van groot belang. Overleg tussen werkgever en de medewerkers is hierbij dan ook essentieel. Ook hebben medewerkers hun eigen verantwoordelijkheid voor de arbeidsomstandigheden en kunnen zij wettelijk op nalatigheid worden aangesproken.
Op hoofdlijnen kunnen de verantwoordelijkheden van de medewerker als volgt geformuleerd worden:

·de plicht machines, gevaarlijke stoffen, hulpmiddelen etc. op een juiste en dus veilige wijze te gebruiken;
·de plicht mee te werken aan voorlichting of onderricht;
·de plicht aangebrachte veiligheidsvoorzieningen op de juiste wijze te gebruiken;
·de plicht noodzakelijke en ter beschikking gestelde (persoonlijke) beschermingsmiddelen op een juiste wijze te gebruiken;
·de plicht onveilige en ongezonde werksituaties onmiddellijk te melden aan de direct leidinggevende.
Daarbij heeft u als medewerker uiteraard recht op een zo veilig en gezond mogelijke arbeidsomstandigheden, recht op de noodzakelijk voorlichting en informatie, recht op de noodzakelijke veiligheidsvoorzieningen en recht op overleg over veiligheids- en gezondheidszaken

Arbowetgeving

Veiligheid, gezondheid en welzijn tijdens het werk staan de laatste jaren sterk in de belangstelling. Sinds in 1994 de vernieuwde Arbowet van kracht werd, zijn alle werkgevers verplicht de risico’s op het gebied van arbeidsomstandigheden in kaart te brengen en te beoordelen. Op basis van deze inventarisatie moeten vervolgens plannen worden ontwikkeld om de geconstateerde risico’s aan te pakken.
De wetgeving met betrekking tot arbeidsomstandigheden is voornamelijk in één wet (Arbowet), één besluit (Arbobesluit) en één zogenaamde ministeriële regeling (Arbeidsomstandighedenregeling) terug te vinden. Allereerst de Arbowet, welke als het ware de kapstok vormt waaraan de overige regelgeving is opgehangen (raamwet). In de Arbowet zijn onder andere bepalingen te vinden betreffende:

·algemene verplichtingen van de werkgever;
·algemene verplichtingen van de medewerker;
·overlegverplichtingen (o.a. met de Medewerkersvertegenwoordiging);
·verplichtingen m.b.t. deskundigen (bijv. relatie met een Arbodienst);
·wettelijke mogelijkheden van de Arbeidsinspectie.

Concretere voorschriften zijn opgenomen in het Arbobesluit, een zogenaamd uitvoeringsbesluit. Dit Arbobesluit heeft de status van een Algemene Maatregel van Bestuur. De voormalige ministeriële regelingen zijn samengevoegd tot de Arbeidsomstandighedenregeling.
Naast de bepalingen van de Arbowet, het Arbobesluit en de Arbeidsomstandighedenregeling zijn er beleidsregels ontwikkeld. Deze beleidsregels zijn richtinggevend en geven aan op welke wijze de wettelijke voorschriften kunnen worden geïnterpreteerd.

Wijziging Arbowet ingang 2007

Met ingang van 1 januari 2007 is de Arbeidsomstandighedenwet in Nederland gewijzigd. De overheid wil met deze wet een effectiever arbeidsomstandighedenbeleid (arbobeleid) bewerkstelligen, dat zorgt voor een verbetering van de veiligheid en gezondheid op de werkvloer. Een goed arbobeleid draagt immers bij aan het voorkomen van ziekten en ongevallen en het terugdringen van verzuim en arbeidsongeschiktheid. Werkgevers en werknemers krijgen door de nieuwe Arbowet meer mogelijkheden om zelf invulling te geven aan de wijze waarop ze in de eigen sector aan de wetgeving voldoen. Dit heeft als voordeel dat binnen de onderneming een arbobeleid gevoerd kan worden dat rekening houdt met de specifieke kenmerken van de sector, een bouwbedrijf verschilt nu eenmaal van een ziekenhuis. Geen ‘one size fits all’ aanpak dus, maar maatwerk. Een arbobeleid op maat dat in samenspraak met werknemers tot stand is gekomen, kan rekenen op meer draagvlak in een onderneming. Uitgangspunt van de nieuwe Arbowet is dat er in principe geen Nederlandse regels komen boven op de regels van de Europese Unie. Alleen als er sprake is van zeer ernstige risico’s, blijven aanvullende regels bestaan, bijvoorbeeld bij het werken met professioneel vuurwerk.

Voor vrijwilligers en zelfstandigen gelden uitsluitend nog regels als het gaat om ernstige arbeidsrisico’s, zoals valgevaar of het werken met gevaarlijke stoffen. De nieuwe Arbowet geeft dus meer mogelijkheden en verantwoordelijkheid aan werkgevers en werknemers, minder regels en daardoor minder administratieve lasten. Zo ontstaat er meer draagvlak en een veiliger en gezonder werkklimaat. (Bron SWZ)

.